Van speeltuin naar beweegplek: gemeente Heusden bouwt aan 100 beweeglocaties voor iedereen

Gemeente Heusden bouwt aan 100 beweeglocaties voor iedereen
In 2023 hebben InnoBeweegLab en Sportservice Noord-Brabant bij de Provincie Noord-Brabant succesvol een subsidie aangevraagd om de openbare ruimte in de provincie nóg beweegvriendelijker in te richten. Hiervoor zetten we ons o.a. vier jaar lang voor maar liefst 15 Brabantse gemeenten op het gebied van Bewegen In de Openbare Ruimte (BIOR) in. Zo krijgen en houden we samen zoveel mogelijk Brabanders in beweging.

Op dit moment zijn er al verschillende gemeenten die vanuit dit project ondersteuning krijgen. Één hiervan is de gemeente Heusden, een prachtige gemeente in het hart van Brabant. Zij hebben de ambitie om in de komende jaren 100 beweeglocaties voor iedereen in de openbare ruimte te realiseren. Samen met Sanne de Bruyckere, beleidsmedewerker Sporten, Bewegen & Ontmoeten in gemeente Heusden, duiken we in hun mooie ambitie en hoe BIOR Brabant hen ondersteunt in het realiseren daarvan.

Waarom zijn jullie als gemeente Heusden ingestapt in het project BIOR Brabant?

“Vanaf de start van de coronaperiode merkten we vanuit de inwoners steeds meer de behoefte op naar locaties om buiten dingen te gaan doen, van sporten tot ontmoeten. Een tijd geleden zijn we hierom als gemeente Heusden afgestapt van speeltuinen en overgestapt op beweeg- en ontmoetlocaties. Hier kunnen we namelijk zowel voor alle leeftijden beweegaanbod realiseren als dat we aan de preventieve kant kunnen inzetten op thema’s als eenzaamheid, depressie en andere fysieke en/of mentale gezondheidsklachten. Voor de (kleine) gemeente Heusden was dit een nieuwe aanvliegroute en dus zijn we op zoek gegaan naar een persoon of organisatie die hier al meer ervaring in had. De insteek van het begeleidingstraject BIOR Brabant kwam goed overheen met onze behoeften.”

Bij welk vraagstuk ondersteunt BIOR Brabant jullie?

“Wij hebben als ambitie om in de komende acht tot tien jaar 100 beweeglocaties voor iedereen te realiseren, o.a. op de locaties waar nu speeltoestellen staan die in de komende jaren afgeschreven gaan zijn. Een beweeg- én ontmoetlocatie zorgt ervoor dat we in de behoeften van veel meer doelgroepen kunnen voorzien. De jeugd in een bepaalde wijk heeft misschien behoefte aan een pumptrack, terwijl ouderen een plek zoeken waar ze elkaar gemakkelijk kunnen ontmoeten.

Om deze behoeften op te halen, zorgen we er in het voortraject voor dat er een kaart met QR-code naar een online vragenlijst bij wijkbewoners in de bus komt. Deze resultaten sturen we vervolgens, samen met bepaalde verplichtingen of wensen vanuit ons als gemeente naar een ontwerpbureau. Inwoners hebben vervolgens de mogelijkheid om te reageren op het voorstel en zo komen we uiteindelijk bij een definitief plan uit. BIOR Brabant ondersteunt ons hierbij in de wijk Vliedberg.”

Noud van Herpen, expert Bewegen in de Openbare Ruimte bij SSNB, is jullie aanspreekpunt rondom de ondersteuning. Hoe ziet deze ondersteuning eruit?

“Noud kijkt bijvoorbeeld mee met onze plannen voor de wijk Vliedberg en geeft vervolgens (on)gevraagd advies. Daarnaast heeft hij, door zijn kennis en ervaring, veel contacten en kan voor ons contacten en linkjes leggen met organisaties of subsidies die ons kunnen helpen in de realisering van onze plannen. Wij draaien dit project binnen onze gemeente met twee personen, dus het is ook zeker hard werken. Het is dan fijn dat Noud een luisterend oor kan bieden en ons geregeld laat terugkijken op wat we tot nu toe al allemaal bereikt hebben.”

Welk advies is jullie tot nu toe het meest bijgebleven?

“Het is niet zo zeer een advies, maar het is een hulpmiddel waar we op zijn gewezen: het BVO-model. Het Beweegvriendelijke Omgeving model geeft gemeenten inzicht in het nut, de mogelijkheden en de (sociale) effecten van een beweegvriendelijke omgeving. We gebruiken dit BVO-model als een soort herinnering voor onszelf. We zetten het model (nog) niet expliciet in, maar hebben het model wel continu in ons achterhoofd én hebben in ons beleid nu opgenomen dat we (meer) focus willen leggen op het activeren van de inwoner om in beweging te komen en gebruik te maken van de beweeg- en ontmoetlocaties.”

Waarom zou je andere gemeenten aanraden in dit begeleidingsproject te stappen?

“Binnen de kleinere gemeenten heb je niet altijd de kennis en expertise op dit thema in huis. BIOR Brabant biedt ons die kennis en expertise en biedt ons als onafhankelijke expert natuurlijk veel nieuwe inzichten. Daarnaast zorgt het begeleidingstraject ervoor dat we zowel steun voelen van organisaties die veel van het onderwerp af weten als dat we geïnspireerd worden met voorbeelden uit andere gemeenten. Daarnaast geloof ik dat je er veel van leert. Ik ga vaak over in de waan van de dag en dit traject laat ons geregeld terugkijken en stilstaan bij wat we tot nu toe al bereikt hebben.”

Meer weten over het BIOR project, heb jij ook een ambitie als 100 beweeglocaties voor iedereen, of ben jij een Brabantse gemeente die voor een andere uitdaging ondersteuning kan gebruiken? Neem dan contact met ons op!

Foto’s: Gemeente Heusden (1 & 2), Mari Durieux (3)